بررسی نظام های رتبه بندی جهانی از سبقت دانشگاه آزاد اسلامی از دانشگاه های دولتی مانند صنعتی شریف، دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران حکایت دارد.
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، هر ساله دانشگاه ها و موسسات آموزشی توسط نظام های رتبه بندی جهانی بررسی شده و برترین های آن در سطوح جهانی، منطقه ای، موضوعی و غیره معرفی می شوند.
بیشتر بخوانید: آخرین رتبه بندی دانشگاه های ایران در سطح جهان از جمله نظام هایی که در زمینه رتبه بندی موسسات آموزشی جهان فعالیت دارند، می توان به یواس نیوز، کیواس، تایمز، شانگهای، لایدن، سایمگو و غیره اشاره کرد. این نظام های رتبه بندی از شاخص های مختلفی برای رتبه بندی دانشگاه های جهان استفاده می کنند؛ مانند آموزش، پژوهش، استناد، جایگاه بین المللی و غیره.
دانشگاه های ایرانی نیز سال هاست توانسته اند در لیست برترین دانشگاه های جهان حضور داشته باشند و در عرصه بین المللی خوش بدرخشند. در گزارش زیر جایگاه بین المللی دانشگاه ازاد اسلامی در رنکینگ های جهانی طی 4 سال اخیر را بررسی کرده ایم. لازم به ذکر است این گزارش بر اساس نظام های رتبه بندی جهانی که دانشگاه آزاد در آن رتبه کسب کرده تهیه شده است.
سبقت دانشگاه آزاد از صنعتی شریف در رتبه بندی یواس نیوز نظام رتبه بندی بین المللی یو اس نیوز (U.S.News) از سال 2015 میلادی تا کنون اقدام به رتبه بندی دانشگاه ها در سطح جهان کرده است.
مؤسسه «یو. اس. نیوز» از 13 سنجه کلیدی شامل آوازه جهانی پژوهشی، آوازه منطقه ای پژوهشی، شمار انتشارات، کتاب ها، همایش ها، تأثیر استنادی تعدیل شده، شمار همه استنادها، شمار انتشارات در میان 10 درصد انتشارات باکیفیت، نسبت انتشارات در میان 10 درصد انتشارات باکیفیت، شمار همکاری جهانی (نسب به کشور)، شمار همکاری جهانی، شمار مقاله های پراستناد در میان یک درصد انتشارات باکیفیت، و نسبت مقاله های پراستناد در میان یک درصد انتشارات باکیفیت برای ارزیابی مؤسسه ها بهره می گیرد.
در نمودار زیر وضعیت 3 دانشگاه برتر تهران در 4 سال اخیر آورده شده است:
با توجه به نمودار فوق می توان دریافت دانشگاه تهران در 4 سال اخبر به طور متوالی رتبه اول کشور را به خود اختصاص داده است و پس از آن دانشگاه آزاد اسلامی با حداقل 20 پله و حداکثر 81 پله در جایگاه پس از دانشگاه تهران قرار گرفته است.
پس از آن دانشگاه های علوم پزشکی تهران و دانشگاه صنعتی شریف، توانسته اند جزو 10 دانشگاه برتر کشور باشند، به طوری که در 4 سال اخیر رتبه دانشگاه شریف در بازه 591 تا 647 جهانی و رتبه دانشگاه علوم پزشکی تهران در بازه 517 تا 623 تغییر داشته است. با توجه به داده های فوق می توان ادعا کرد دانشگاه آزاد اسلامی یک پله بالاتر از 2 دانشگاه دولتی کشور قرار گرفته و توانسته از دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه علوم پزشکی تهران پیشی بگیرد.
واحد نجف آباد در رتبه بندی تایمز از دانشگاه امیرکبیر پیشی گرفت نظام ارزیابی تایمز دانشگاه های جهان را بر اساس 5 شاخص اصلی آموزش، پژوهش، جایگاه بین المللی، استناد و درآمد صنعتی رتبه بندی می کند. در شاخص آموزش شهرت دانشگاه با وزن 15 درصد، نسبت اعضای هیئت علمی به دانشجو با وزن 5/4 درصد، نسبت دانشجویان دکتری به دانشجویان کارشناسی با وزن 25/2 درصد، نسبت فارغ التحصیلان دکتری به اعضای هیئت علمی با وزن 6 درصد و درآمد دانشگاه با وزن 25/2 درصد مورد ارزیابی قرار می گیرد.
شاخص پژوهش بر اساس شهرت پژوهشی دانشگاه با وزن 18 درصد، تعداد مقالات منتشر شده توسط دانشگاه که در مجلات معتبر پایگاه استنادی اسکوپوس نمایه شده با وزن وزن 6 درصد و درآمد پژوهشی دانشگاه با ازای هر عضو هیئت علمی با وزن 6 درصد ارزیابی می شود.
شاخص استناد در دانشگاه ها بر اساستعداد استنادهایی که مقالات دانشگاه در پایگاه استنادی اسکوپوس دریافت کرده است با وزن 30 درصد سنجیده می شود.
جایگاه بین المللی هر دانشگاه به نسبت دانشجویان بین المللی به دانشجویان داخلی با وزن 5/2 درصد، نسبت اعضای هیئت علمی بین المللی به اعضای هیئت علمی داخلی با وزن 5/2 درصد،گ و همکاری بین المللی با وزن 5/2 درصد بستگی دارد.
درآمد صنعتی هر دانشگاه نیز از طریق نسبت درآمد حاصل از صنعت دانشگاه به تعداد اعضای هیئت علمی با وزن 5/2 درصد محاسبه می شود.
در لیست برترین دانشگاه های جهان در سال 2023، 3 دانشگاه علوم پزشکی گلستان، کردستان و مازندران به ترتیب رتبه اول تا سوم جهان را کسب کرده اند. دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد نیز توانسته است رتبه 11 کشوری (600-501 جهانی) را به صورت مشترک با 4 دانشگاه علم و صنعت، علوم پزشکی کاشان،علوم پزشکی کرمانشاه و صنعتی شیراز کسب کرده است.
در جدول زیر 20 دانشگاه برتر کشور به همراه رتبه های جهانی و امتیازهای سنجه در ارزیابی آورده شده است:
رتبه
کشوری | رتبه
جهانی | نام مؤسسه
| امتیاز در سنجه های ارزیابی
|
آموزش
| پژوهش
| استنادها
| درآمدهای
صنعتی
| چشم انداز
جهانی
|
| 1 | 351-400 | دانشگاه علوم پزشکی گلستان
| 33.7
| 8.9
| 100
| 37
| 33.3
|
| 1 | 351-400 | دانشگاه علوم پزشکی کردستان
| 36.1
| 9.8
| 98.4
| 37.6
| 23.7
|
| 1 | 351-400 | دانشگاه علوم پزشکی مازندران
| 41.8
| 11.1
| 93.3
| 42.1
| 21.4
|
| 4 | 401-500 | دانشگاه علوم پزشکی اراک
| 24.6
| 8.8
| 100
| 36.9
| 17.9
|
| 4 | 401-500 | دانشگاه علوم پزشکی بابل
| 32.3
| 10.6
| 97.3
| 37.3
| 18.4
|
| 4 | 401-500 | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
| 20.3
| 20.9
| 98.4
| 38.5
| 22.9
|
| 4 | 401-500 | دانشگاه علوم پزشکی قزوین
| 30.6
| 10.3
| 99.9
| 37
| 22.6
|
| 4 | 401-500 | دانشگاه علوم پزشکی قم
| 28.9
| 9.8
| 100
| 37
| 19.4
|
| 4 | 401-500 | دانشگاه صنعتی شریف
| 33.5
| 36.3
| 60.4
| 89.5
| 31.6
|
| 4 | 401-500 | دانشگاه علوم پزشکی ارومیه
| 35
| 10
| 90.4
| 36.9
| 19.7
|
| 11 | 501-600 | دانشگاه علم و صنعت ایران
| 32.6
| 36.8
| 54.2
| 98.4
| 21.2
|
| 11 | 501-600 | دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف آباد
| 21.9
| 8.5
| 96.4
| 37.3
| 23.5
|
| 11 | 501-600 | دانشگاه علوم پزشکی کاشان
| 32
| 13.4
| 84
| 37.4
| 22.9
|
| 11 | 501-600 | دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
| 20.8
| 10.3
| 95
| 37.3
| 39.3
|
| 11 | 501-600 | دانشگاه صنعتی شیراز
| 28.4
| 22.8
| 78
| 42.1
| 29.4
|
| 16 | 601-800 | دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
| 33.5
| 10
| 65.5
| 37.5
| 18.2
|
| 16 | 601-700 | دانشگاه صنعتی امیرکبیر
| 30.1
| 31.9
| 54.9
| 64.9
| 31.7
|
| 16 | 601-700 | دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
| 18.1
| 13
| 83.8
| 38.4
| 22.7
|
| 16 | 601-700 | دانشگاه علوم پزشکی ایلام
| 26.1
| 10.7
| 85.1
| 38.5
| 20.8
|
| 16 | 601-700 | دانشگاه علوم پزشکی ایران
| 46
| 14.9
| 56.1
| 41.7
| 27.1
|
بر اساس داده های جدول فوق می توان ادعا کرد دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد توانسته از دانشگاه های دولتی مانند دانشگاه امیرکبیر، علوم پزشکی ایران پیشی بگیرد و همرده دانشگاه علم و صنعت و دانشگاه صنعتی شیراز شود.
رتبه دانشگاه آزاد نجف آباد در سال 2022، 3 کشوری (600-501 جهانی) مشترک با دانشگاه صنعتی امیرکبیر، محقق اردبیلی و علوم پزشکی ارومیه بوده و توانسته دانشگاه هایی مانند علوم پزشکی ایران و جندی شاپور اهواز را را پشت سر بگذارد.
صدرنشینی 4 ساله دانشگاه آزاد بین دانشگاه های دولتی در رتبه بندی CWUR رتبه بندی CWUR از سال 2012 با هدف ارزیابی 100 دانشگاه برتر جهان فعالیت خود را آغاز کرد. از جمله شاخص های این رتبه بندی می توان به کیفیت آموزش، استخدام فارغ التحصیلان، کیفیت اعضای هیئت علمی و خروجی پژوهشی اشاره کرد. شاخص کیفیت با وزن 25 درصد آموزش، بر اساس تعداد و موفقیت تحصیلی فارغ التحصیلان یک دانشگاه در زمینه کسب امتیازات علمی بین المللی معتبر نسبت به اندازه دانشگاه، اندازه گیری می شود. شاخص اشتغال پذیری با وزن 25 درصد بر اساس موفقیت حرفه ای فارغ التحصیلان یک دانشگاه در شرکت های بزرگ و شاخص کیفیت اعضای هیئت علمی با وزن 10 درصد بر اساس کسب جوایز بین المللی اندازه گیری می شود.
شاخص اصلی خروجی پژوهشی با وزن 10 درصد بر اساس تعداد کل مقالات پژوهشی ارزیابی شده و دارای 3 شاخص فرعی است که هر کدام 10 درصد وزن دارد. شاخص کیفیت انتشارات بر اساس تعداد مقالات پژوهشی در مجلات بسیار معتبر بین المللی، شاخص تاثیر بر اساس تعداد مقالات تحقیقاتی منتشر شده در مجلات تاثیرگذار و استناد بر اساس تعداد مقالات تحقیقاتی پراستناد ارزیابی می شود.
نمودار زیر وضعیت 4 دانشگاه برتر کشور را در 4 سال اخیر نشان می دهد:
بر اساس داده های رتبه بندی CWUR، دانشگاه آزاد اسلامی در 4 سال اخیر توانسته از دانشگاه های تهران، علوم پزشکی تهران و صنعتی شریف سبقت بگیرد و به صورت متوالی جایگاه اول کشور را به خود اختصاص دهد. رتبه دانشگاه آزاد اسلامی در سال 2023 توانسته رتبه 342 جهانی را به خود اختصاص دهد، این در حالی است که دانشگاه تهران با رتبه جهانی 490 رتبه دوم کشوری، دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه 611 رتبه سوم کشوری و دانشگاه صنعتی شریف با رتبه 666 جهانی رتبه چهارم کشوری را به خود اختصاص داده است.
رتبه جهانی دانشگاه آزاد در سال 2022، 352 بوده است، این درحالی است که دانشگاه تهران، دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه صنعتی شریف به ترتیب رتبه 495، 622 و 646 جهانی را به خود اختصاص داده اند.
رتبه دانشگاه آزاد اسلامی در سال 2021 و 2020 به ترتیب 372 و 395 بوده است، این در حالی است که رتبه دانشگاه تهران 520 و 543، رتبه دانشگاه علوم پزشکی تهران 643 و 629 و رتبه دانشگاه صنعتی شریف 612 و 608 بوده است.
حضور 37 واحد دانشگاه آزاد در رتبه بندی 2023 سایمگو رتبه بندی سایمگو توسط گروه پژوهشی سایمگو در دانشگاه گرانادا در اسپانیا اداره شده و براساس ارزیابی تعداد مقالات علمی موسسات آموزش عالی کشورهای مختلف موجود در بانک اطلاعاتی اسکوپوس انجام می شود.
سایمگو برای رتبه بندی از سه شاخص تحقیقات (با وزن 50 درصد) و نوآوری (با وزن 30 درصد) و اجتماعی (با وزن 20 درصد) به صورت ترکیبی استفاده می کند. در شاخص تحقیقات تاثیر عادی، تعالی با رهبری، خروجی، رهبری علمی، مجلات متعلق به خود، مجلات خود، برتری، انتشارات با کیفیت بالا، همکاری بین المللی، دسترسی باز و مجموعه استعدادهای علمی مورد بررسی قرار داده می شود، در شاخص نوآوری دانش نوآورانه، ثبت اختراعات و تاثیر فناوری در نظر گرفته شده و در شاخص اجتماعی نیز استانداردهای چندگانه، لینک های ورودی و اندازه وب سایت لحاظ خواهد شد.
در سال 2023، دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه جهانی 486، دانشگاه تهران با رتبه جهانی 739، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با رتبه جهانی 1443 توانسته اند رتبه اول تا سوم کشور را به خود اختصاص دهند. در این رتبه بندی، 37 واحد دانشگاه آزاد اسلامی حضور دارند. که از جمله آن می توان به دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات (رتبه 30 کشوری و 4404 جهانی)، دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل( رتبه 32 کشوری و 4418 جهانی)، دانشگاه آزاد اسلامی خمینی شهر ( رتبه 37 کشوری و 4723 جهانی) اشاره کرد.
در نمودار زیر تعداد واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی که در 4 سال اخیر در رتبه بندی سایمگو حضور دارند، آورده شده است:
بررسی ها نشان می دهد تعداد واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی بین سال های 2020 و2021 کاهش داشته است اما از سال 2021 تا 2023 رشد داشته و از تعداد 27 به 37 واحد رسیده است.
سبقت دانشگاه آزاد از دانشگاه علوم پزشکی مشهد و خواجه نصیر در رتبه بندی لایدن در نظام رتبه بندی لایدن چهار معیار کلی مرجعیت علمی، دیپلماسی علمی، دسترسی آزاد به انتشارات و تنوع جنسیتی در لایدن مورد رتبه بندی قرار می گیرند.
در رتبه بندی 2023 لایدن، دانشگاه تهران با رتبه جهانی 142، دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه جهانی 247، دانشگاه تربیت مدرس با رتبه جهانی 382 ، توانسته اند رتبه اول تا سوم کشوری را به خود اختصاص دهند.
دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات توانسته با کسب رتبه 621 جهانی، از دانشگاه هایی مانند علوم پزشکی مشهد با رتبه 667 جهانی و خواجه نصیر الدین طوسی با رتبه 748 جهانی سبقت بگیرد و در جایگاه 15 کشوری قرار گیرد.
نمودار زیر رتبه دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات را در 4 سال اخیر نشان می دهد:
داده های نمودار نشان می دهد دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات در سال 2020، توانسته بارتبه 610 در بهترین وضعیت خود در بازه زمانی 2020 تا 2023 قرار گیرد.
انتهای پیام/