
برای سلامتی استخوان خود قدم برداریم پوکی استخوان با تشخیص به موقع، مهار شدنی است. به گزارش خبرگزاری علم و فناوری از استان مرکزی؛ پوکی استخوان یک بیماری است که با توده استخوانی کم و ضعف ساختاری بافت استخوان همراه است، و منجر به شکنندگی استخوان و افزایش حساسیت به شکستگی در مناطقی از ران، ستون فقرات و مچ و...می شود.این بیماری یک بیماری خاموش بوده و اغلب بدون درد می باشد و تا زمانی که شکستگی رخ ندهد به صورت پنهان باقی می ماند. پوکی استخوان اگر زود تشخیص داده شود قابل پیشگیری و درمان می باشد. تاکنون تحقیقات بسیاری در زمینه تشخیص پوکی استخوان انجام شده است. این حجم از تحقیقات نشان دهنده این امر است که با توجه به پیشرفت های قابل توجه در پزشکی ارائه روش های نوین درجهت تشخیص پوکی استخوان همچنان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این گزارش خبرگزاری علم و فناوری استان مرکزی به گفتگو با خانم شاه محمدی کارشناس برنامه پیشگیری از بیماری های اسکلتی عضلانی در معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اراک پرداخته است که در ذیل آمده است:
1-اهمیت روز جهانی پوکی استخوان چیست؟
28مهر ماه مطابق با 20 اکتبر توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان روز جهانی پوکی استخوان نام گذاری شده است. هر ساله در 20 اکتبر، کمپین یک ساله ای به منظور افزایش آگاهی جهانی در مورد پیشگیری، تشخیص و درمان پوکی استخوان و بیماری های اسکلتی عضلانی برگزار می شود . هدف این کمپین قرار دادن موضوع سلامت استخوان و پیشگیری از شکستگی در دستور کار بهداشت جهانی و افزایش آگاهی متخصصان مراقبت های بهداشتی، رسانه ها، سیاست گذاران، بیماران و... در خصوص این بیماری است.
برگزاری هر چه گسترده تر کمپین روز جهانی پوکی استخوان که در دستور کار انجمن های ملی عضو بنیاد بین المللی پوکی استخوان در تمام مناطق جهان است فرصتی ایده آل برای انجام اقداماتی برای ترویج سلامت استخوان و جلوگیری از شکستگی است. انجمن پوکی استخوان امسال را با عنوان ""برای سلامتی استخوان خود قدم برداریم نامگذاری نموده است .
2-شایع ترین علائم و نشانه های پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان یک بیماری اغلب بدون علامت می باشد. گاهی پوکی استخوان به صورت شکستگی در نتیجه ضربه با شدت کم خود را نشان می دهد .در صورتی که قد فرد نسبت به قبل دو و نیم سانتی متر کاهش یافته باشد ممکن است نشانه ای از پوکی استخوان باشد .

3-عوامل خطرزا در پوکی استخوان چیست؟
بصور کلی وجود این عوامل فرد را معرض پوکی استخوان قرار می دهد:
- کم وزن بودن (شاخص توده بدنی زیر 19)
- سابقه شکستگی لگن یا ابتلا به پوکی استخوان در والدین
- شکستگی استخوان بعد از سن 50 سالگی
- سبک زندگی کم تحرک و بدون فعالیت بدنی
- بیماری هایی مانند روماتیسم مفصلی ،دیابت،سرطان پستان یا پروستات و یا بیماری های گوارشی از عوامل ایجاد کننده پوکی استخوان هستند.
- یائسگی زودرس
- استفاده طولانی مدت از کورتون ها
- مصرف کم کلسیم و دوری از آفتاب
- کاهش قد حتی تا 4 سانتی متر
- سیگار کشیدن یا نوشیدن الکل
4- پوکی استخوان در چه افرادی (زن یا مرد) بیشتر دیده می شود. پوکی استخوان مربوط به سن می شود ؟
در دنیا در افراد بالای 50 سال از هر سه زن یک نفر و از هر پنج مرد یک نفر به این بیماری مبتلا می باشد. شکستگی ناشی از پوکی استخوان با افزایش سن افزایش می یابد در واقع افراد بالای 60 سال بیشتر از بقیه در معرض پوکی استخوان قرار دارند .

5- برای حفظ سلامت استخوان ها نحوه مصرف کلسیم، ویتامین Dو پروتئین چگونه است؟
سه ماده مغذی برای حفظ توده استخوان در طول چرخه زندگی کلسیم-پروتئین و ویتامین D می باشد. بطور معمول در بزرگسالان 60 سال به بالا روزانه مصرف ویتامینD به میزان D 800 تا 1000 واحد و دریافت کلسیم در حدود 800 میلی گرم توصیه می شود. دو منبع پروتئین گیاهی وحیوانی باعث تقویت استخوان ها وعضلات برای پیشگیری از پوکی استخوان می باشند. لبنیات منبع غذایی مناسبی از پروتئین لازم برای تقویت استخوان ها وعضلات است و منابع پروتئین شامل ماهی-آجیل وحبوبات است .

6-معاینات و آزمایش هایی که برای تشخیص پوکی استخوان انجام می شود چیست؟
- رادیوگرافی ساده که در واقع به منظور تشخیص وتایید شکستگی های ناشی از پوکی استخوان به کار می رود نه تشخیص آن.
- سنجش تراکم استخوان که به طور معمول شامل میزان خطر شکستگی استخوان می باشد تعیین کننده این است که فرد تا چه حد در معرض خطر ابتلاء به پوکی استخوان است.
7-چه زمانی باید غربالگری ها(تست پوکی استخوان) انجام شود؟چه کسانی باید تست را بدهند؟هر چند سال باید این تست ها تکرار شود؟
از آن جایی که پوکی استخوان معمولا بدون علامت است توصیه می شود کلیه زنان بالای 65 سال ومردان بالای 70 سال و سایر افرادی که در معرض پوکی استخوان هستند به پزشک متخصص مراجعه نمایند. با توجه به نتایج سنجش تراکم استخوان و وضعیت فرد فواصل معاینات وآزمایش ها توسط پزشک متخصص تعیین می گردد.

8-پیشگیری از پوکی استخوان با انتخاب رژیم غذایی امکان پذیر است؟و آیا رژیم غذایی که روند پوکی استخوان را به تأخیر بیندازد وجود دارد؟
می توان با داشتن رژیم غذایی سالم غنی از کلسیم و ویتامین دی و سبک زندگی سالم که شامل انجام تمرینات ورزشی منظم تحمل وزن و استقامتی به پیشگیری از پوکی استخوان و حمایت از درمان کمک کرد.

9-نقش ورزش و حرکات اصلاحی در پوکی استخوان چیست؟
در طول چرخه زندگی، یک رابطه مثبت قوی بین فعالیت بدنی و سلامت استخوان وجود دارد.فعال بودن بدون در نظر گرفتن سن باعث قدرت استخوان وعضله می شود. فعال ماندن با پیاده روی سریع یا سایر فعالیت های بدنی مانند پله نوردی یا آهسته دویدن، مستقیما عوامل اصلی شکستگی پوکی استخوان را برطرف می کند.
10-به عنوان سوال پایانی اقدامات پیشگیری کننده از پوکی استخوان چیست؟
اصول خود مراقبتی برای پیشگری از پوکی استخوان:
2-داشتن تحرک بدنی کافی:(افزایش تحرک بدنی- استفاده از ورزش های تحمل کننده وزن مثل پیاده روی یا ورزش های مقاومتی 3 تا 4 بار در هفته هر بار به مدت 30 تا 40 دقیقه
2-رعایت رژیم غذایی صحیح(داشتن رژیم غذایی مناسب حاوی لبنیات فراوان به منظور تامین کافی کلسیم و در صورت عدم تحمل لبنیات استفاده از جایگزین های کلسیم غنی شده یا محصولات لبنی جایگزین)
3-دریافت کافی نور مستقیم خورشید(سپری نمودن زمان مناسب حداقل 10 تا 20 دقیقه در روزجهت دریافت کافی ویتامین D — ویا استفاده از مکمل های ویتامینِD )
4-خودداری از مصرف سیگار و قلیان
5-خودداری از مصرف الکل
انتهای پیام/ طاهره جوکار